امروز می خواهیم درباره تغذیه بعد از عمل چاقی صحبت کنیم و ببینیم که آیا سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن اتفاق می افتد یا خیر. جراحی کاهش وزن ابزاری مؤثر برای کمک به افراد در مسیر رسیدن به زندگی سالم تر است. تغییرات ایجاد شده در دستگاه گوارش طی جراحی باریاتریک می تواند تأثیرات بلندمدتی بر چگونگی جذب مواد مغذی مورد نیاز بدن داشته باشد. یکی از عوارض شناخته شده بلند مدت سوء تغذیه بعد از عمل چاقی است که می تواند خطرناک و حتی تهدیدکننده زندگی باشد. احتمال بروز عوارض مرتبط با جذب مواد مغذی در افراد ، بسته به نوع روش جراحی و تغییرات ایجاد شده در دستگاه گوارش متفاوت است. بنابراین ، برای پیشگیری از بروز عارضه سوء تغذیه بعد از عمل باریاتریک ، لازم است تغذیه بعد از جراحی چاقی ، با در نظر گرفتن ملاحظات و دستورالعمل های توصیه شده توسط بهترین جراح چاقی و فوق تخصص جراحی گوارش و لاپاروسکوپی انجام شود تا از بروز این عارضه جلوگیری به عمل آید.
سوءتغذیه چیست؟
وقتی بدن نتواند ویتامین ها و مواد معدنی ضروری (ریز مغذی ها) یا کالری کافی از چربی ها ، کربوهیدرات ها و پروتئین ها (درشت مغذی ها) را دریافت کند ، سوء تغذیه رخ می دهد. تعریف تغذیه ، دریافت ، جذب و استفاده از غذا و چگونگی ارتباط آن با نیازهای غذایی بدن است و وقتی عدم تعادل در آن رخ می دهد می تواند منجر به سوء تغذیه شود.
انواع سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت ، چهار نوع سوءتغذیه وجود دارد:
- کمبود مواد مغذی
- کم وزنی
- توقف رشد
- تحلیل رفتن
انواع سوء تغذیه پس از جراحی چاقی که برخی بیماران ، تجربه می کنند ، در دسته کمبود ها قرار می گیرند و می توانند شامل سوء تغذیه پروتئین ، انرژی ، کمبود ریز مغذی ها ، یا ترکیبی از هر دو باشند. برای پیشگیری از بروز این عارضه ، لازم است به تغذیه بعد از عمل چاقی ، توجه ویژه داشته باشیم.
چرا سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن رخ می دهد؟
برای برخی بیماران ، شنیدن اینکه یکی از خطرات جراحی ، کاهش بیش از حد وزن است ، ممکن است بیشتر شبیه یک مزیت به نظر برسد تا یک خطر. این عارضه می تواند منجر به بستری شدن یا حتی مرگ شود. سوء تغذیه بعد از عمل باریاتریک به دلایل زیر ممکن است رخ دهد:
- بیمار رژیم غذایی بعد از عمل چاقی پیشنهادی را دنبال نمی کند.
- بدن بیمار قادر به پردازش مواد مغذی مصرفی نیست.
- ترکیبی از دو دلیل بالا
بدیهی است با توجه به شرایط ویژه بدن بعد از عمل ، سیستم گوارش ، توان پردازش برخی مواد غذابی را ندارد. آگاهی از عوارض مربوط به سوء تغذیه بعد از جراحی چاقی ، کمک می کند تا فرد با نگاهی آگاهانه تر ، به ملاحظات مربوط به رژیم غذایی بعد از جراحی چاقی توجه ویژه ای داشته باشد.
کدام جراحی های کاهش وزن خطر بیشتری برای سوء تغذیه دارند؟
جراحی های کاهش وزنی که میزان غذا خوردن و میزان جذب مواد مغذی توسط بدن را محدود می‌کنند ، بیشترین خطر را برای سوء تغذیه دارند.
جراحی بای پس معده ، نه تنها اندازه معده را تغییر می دهد ، بلکه دستگاه گوارش را نیز تغییر داده و خطر سوء تغذیه را افزایش می دهد.
خطر سوء تغذیه پس از جراحی اسلیو معده چقدر است؟
همان طور که اشاره شد ، خطر سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن در جراحی های بای پس معده بیشتر است. تنها 12 درصد از بیماران پس از جراحی اسلیو معده نوعی سوء تغذیه را تجربه می کنند. با دنبال کردن رژیم غذایی پس از عمل و مصرف مداوم مکمل های توصیه شده توسط پزشکان و متخصصان تغذیه ، می توان از اکثر موارد سوء تغذیه جلوگیری کرد. البته ، این بدان معنا نیست که بیمار نسبت به رژیم غذایی بعد از عمل چاقی یا جراحی های غیر از بای پس ، توجه چندانی نشان ندهد. بلکه بر عکس ، توجه به تمام نکات مراقبتی از جمله تغذیه بعد از عمل چاقی و سایر جراحی های سیستم گوارش ، امری ضروری است.
کدام جراحی های کاهش وزن خطر کمتری برای سوء تغذیه دارند؟
روش های باریاتریک که اندازه معده را کاهش می دهند اما سیستم گوارش یا توانایی بدن در جذب ویتامین ها و مواد معدنی حیاتی را تغییر نمی دهند ، مانند اسلیو معده ، باندینگ معده یا گاستروپلاستی آندوسکوپیک ، کمتر احتمال دارد عوارض شدید سوء تغذیه ایجاد کنند.
علائم و نشانه های سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن چیست؟
علائم سوء تغذیه بعد از عمل چاقی ، بسته به علت کمبود متفاوت خواهد بود ، اما علائم شایع شامل موارد زیر است:
- خستگی و بی‌حالی
- ضعف
- پوست خشک
- موهای شکننده یا خشک
- کاهش وزن و کاهش چربی زیر پوستی
- از دست دادن توده عضلانی
- تجمع مایعات که ممکن است کاهش وزن را پنهان کند.
- کندی در بهبود زخم
- خونریزی لثه
- خشکی چشم ها
چگونه می توان از سوء تغذیه پس از جراحی چاقی جلوگیری کرد؟
اولین گام برای کاهش خطر سوء تغذیه پس از جراحی ، درک جدی بودن این شرایط ، پیروی دقیق از برنامه غذایی پس از عمل چاقی و توجه به تمام نکات مربوط به تغذیه جراحی چاقی ، مصرف مکمل های ضروری برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن و شناخت علائم سوء تغذیه است تا در صورت بروز سریعاً اقدام شود.
نکاتی برای پیشگیری از سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن
- مصرف رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و غذاهای کامل مطابق توصیه پزشک و متخصص تغذیه
- پیگیری مداوم با پزشک
- مصرف ویتامین ها و مکمل های روزانه توصیه شده توسط پزشک
ویتامین ها بعد از جراحی چاقی
- ویتامین B1
- تیامین
- ویتامین B12
- کوبالامین
- اسید فولیک
- آهن
- ویتامین D و کلسیم
- روی
- مس
گنجاندن این ویتامین ها در رژیم غذایی بعد از عمل چاقی ، می تواند تا حدود زیادی از بروز سوء تغذیه بعد از عمل باریاتریک ، پیشگیری کند.
نکات مهم برای پیشگیری از سوء تغذیه بعد از جراحی کاهش وزن
- هیدراته ماندن و مصرف مقدار کافی آب و نوشیدنی های سالم
- پرهیز از مصرف غذاهای ناسالم و فرآوری‌شده در رژیم غذایی بعد از عمل چاقی
- پرهیز از مصرف نوشیدنی های خالی از کالری
- حذف الکل از برنامه تغذیه بعد عمل کاهش وزن
چگونه سوء تغذیه پس از جراحی کاهش وزن درمان می شود؟
پیشگیری بهترین استراتژی است ، اما در صورت بروز سوء تغذیه ، درمان به طور جدی انجام می شود تا از بروز وضعیت اورژانسی جلوگیری شود. ممکن است پزشک مکمل های تقویتی ، شیک های پروتئینی یا نوشیدنی های دیگر با محتوای بالای مواد مغذی به رژیم غذایی بعد از عمل چاقی اضافه کند و در موارد شدید ، بستری شدن در بیمارستان و دریافت مواد مغذی از طریق ورید ضروری باشد.
علائم کم آبی بدن پس از جراحی اسلیو معده چیست؟
پس از هر نوع جراحی کاهش وزن ، رژیم غذایی جدید اجازه نوشیدن مایعات همراه وعده های غذایی یا تا 30 دقیقه قبل و بعد از وعده ها را نمی دهد. همچنین به دلیل کاهش ظرفیت معده ، خطر کم‌آبی بدن افزایش می یابد. علائم کم آبی شامل موارد زیر است:
- خشکی دهان و احساس شدید تشنگی
- کاهش تولید ادرار و تیره شدن رنگ آن
- پوست خشک که با نیشگون کند به حالت اولیه برمی گردد
- احساس سرگیجه ناشی از کاهش فشار خون به دلیل کم آبی
اهمیت هیدراته ماندن پس از جراحی کاهش وزن
نوشیدن مایعات با قند کم یا بدون قند و حاوی الکترولیت ضروری است. اگر سرگیجه با مصرف مایعات برطرف نشود ، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. حفظ آبرسانی به بدن و هیدراته ماندن برای سلامت مداوم و موفقیت در مسیر کاهش وزن ضروری است.
