عفونت های گوارشی میتوانند علائمی مانند اسهال و استفراغ ایجاد کنند. این عفونت ها میتوانند باکتریایی ، ویروسی یا انگلی باشند. درمان اغلب شامل استراحت ، هیدراته ماندن و مصرف دارو می باشد. درمانی که فوق تخصص جراحی گوارش و لاپاروسکوپی توصیه میکند به نوع عفونت گوارشی بستگی دارد. در این مقاله علائم ، انواع و درمان های رایج عفونت های گوارشی مورد بررسی قرار گرفته است.
انواع عفونت های گوارشی
فردی که دچار عفونت گوارشی است ممکن است دچار تهوع ، گرفتگی معده و کاهش اشتها شود.
سه نوع اصلی عفونت های گوارشی عبارتند از:
- عفونت های باکتریایی
- ویروسی
- انگلی
- باکتریایی
عفونت های باکتریایی گوارشی شامل عفونت های ناشی از مواد غذایی و مسمومیت غذایی میشوند.
منابع رایج عفونت های باکتریایی گوارشی شامل موارد زیر هستند:
- سالمونلا
- اشریشیا کلی
- کلستریدیوم پرفرنژنس
- لیستریا
- استافیلوکوک (عفونت استاف)
هر چند که تقریباً هر غذای آلوده ای میتواند باعث عفونت های گوارشی شود ، برخی از مواد غذایی خطر بیشتری دارند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گوشت ، تخممرغ یا مرغ خام یا نیم پز ، لبنیات و آبمیوه های غیرپاستوریزه ، آب آلوده
- غذاهای فاسد شدنی که به درستی در یخچال نگهداری نشدهاند ، گوشت های فرآوری شده مانند کالباس و سوسیس ، میوهها و سبزیجات خام و نشسته
علاوه بر این ، در افرادی که عفونت های باکتریایی دارند ، این احتمال وجود دارد که باکتری ها از طریق مشارکت در غذا به دیگران انتقال پیدا کند.
عفونت های ویروسی دستگاه گوارش
عفونتهای ویروسی گوارشی بسیار شایع هستند و اغلب به آنها آنفولانزای معده گفته میشود. نورویروس نوعی گاستروانتریت ویروسی است. واکسن ها میتوانند از برخی از انواع عفونت های ویروسی مانند روتاویروس ، جلوگیری کنند.
عامل انگلی ابتلا به عفونت های ویروسی گوارش
کرم های روده ای و انگل های تک یاختهای عامل عفونت های انگلی گوارشی هستند. دو عفونت انگلی رایج شامل ژیاردیازیس و کریپتوسپوریدیوز هستند. تماس با مدفوع آلوده در خاک میتواند این انگل ها را منتقل کند. افراد همچنین ممکن است از طریق نوشیدن یا شنا کردن در آب آلوده به این عفونت ها مبتلا شوند. برخی از عفونت های انگلی میتوانند از حیوانات به انسان منتقل شوند که از جمله آنها توکسوپلاسموز است که در مدفوع گربه وجود دارد.
علائم عفونت های گوارشی
بیشتر عفونت های گوارشی علائم مشابهی دارند ، اما شدت آنها متفاوت است.
علائم عفونت های گوارشی شامل موارد زیر است:
- اسهال
- تهوع
- استفراغ
- گرفتگی معده
- کاهش اشتها
- تب
- درد عضلانی
- عدم تعادل الکترولیتی
- نفخ و گاز معده
- کاهش وزن ناخواسته
اکثر بیماری های ویروسی گوارشی ناگهانی شروع شده و کمتر از یک هفته طول میکشند ، البته در برخی موارد ممکن است برای مدت زمان بیشتری ادامه داشته باشند. عفونت های باکتریایی معمولاً شبیه عفونت های ویروسی هستند ، اما برخی از آنها ، برای ایجاد تب بالا یا اسهال خونی ، مستعد ترند. عفونتهای انگلی اغلب باعث وجود خون یا مخاط در اسهال میشوند و در بیشتر موارد ، تا زمان دریافت درمان ادامه می یابند.
در صورت مشاهده علائم عفونت گوارشی ، چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر افراد برای عفونت های گوارشی نیازی به مراجعه به پزشک ندارند اما اگر فردی هر یک از علائم زیر را داشت ، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند:
- درد شدید در شکم
- تب بالا
- اسهالی که بیش از ۲ روز ادامه داشته باشد.
- مدفوع سیاه یا قیری
- شش بار یا بیشتر اسهال در روز
- استفراغ مداوم
- تغییر در وضعیت ذهنی
بزرگسالانی که نمیتوانند مایعات را نگه دارند یا علائم کم آبی دارند ، باید به پزشک مراجعه کرده و درمان لازم را دریافت کنند.
علائم کم آبی بدن شامل موارد زیر است:
- تشنگی شدید
- ادرار تیره و کم
- گود افتادن گونه ها و چشمها
- خشکی دهان
- عدم بازگشت پوست به حالت عادی پس از نیشگون گرفتن
- احساس سبکی سر و سرگیجه
برخی افراد همیشه باید در صورت ابتلا به عفونت های گوارشی با پزشک مشورت کنند. این افراد عبارتند از :
- زنان باردار
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف
- سالمندان
- نوزادان و کودکان خردسال
- درمان عفونت های گوارشی
برخی از عفونت های گوارشی ، بهویژه عفونت های انگلی ، نیاز به داروی تجویزی دارند. اما بسیاری از موارد عفونت های گوارشی بدون نیاز به درمان پزشکی بهبود مییابند در بیشتر موارد ، فرد میتواند با استراحت کافی و نوشیدن مقدار زیادی آب به سیستم ایمنی بدن کمک کند تا عفونت را از بین ببرد. در موارد شدید ، فرد به مراقبت های حمایتی برای جبران آب از دست رفته در بیمارستان نیاز پیدا خواهد کرد.
درمان های خانگی عفونت های گوارشی
افراد مبتلا به عفونت گوارشی میتوانند با روش های زیر بیماری را در خانه کنترل کنند.
این اقدامات عبارتند از :
- استراحت
- نوشیدن مایعات به صورت مکرر
- استفاده محدود از داروهای بدون نسخه
- مصرف غذا های ملایم که هضم آسانی دارد.
پیشگیری از ابتلا به عفونت های گوارشی
بسیاری از عفونت های گوارشی بسیار مسری هستند ، اما با رعایت برخی نکات میتوان از شیوع آنها جلوگیری کرد.
برای جلوگیری از عفونت های ویروسی ، راه کارهای زیر توصیه شده است :
- شستن دست ها با آب و صابون
- عدم جایگزینی ضد عفونیکننده های الکلی با شستشوی دست
- رعایت اصول بهداشتی هنگام تهیه غذا ، از جمله شستن میوه و سبزیجات و پخت کامل گوشت
- ضد عفونی سطوح سخت با مایع سفیدکننده
- شستشوی لباس ها و ملحفه های آلوده
برای جلوگیری از عفونتهای باکتریایی ، موارد زیر توصیه می شود:
- شستن دست ها و سطوح قبل ، هنگام و بعد از تهیه غذا
- جدا نگه داشتن گوشت خام از مواد غذایی آماده
- پخت غذا در دمای ایمن و پرهیز از مصرف غذای نیمپز
- نگهداری مواد غذایی در دمای کمتر از ۴ درجه سانتیگراد طی ۲ ساعت بعد از پخت
برای جلوگیری از عفونت های انگلی توصیه های زیر را جدی بگیرید :
- رعایت بهداشت شخصی از جمله شستن دست ها
- اجتناب از مصرف غذا و آب آلوده
- احتیاط در سفر به مناطقی که عفونت های انگلی در آن مناطق شایع تر هستند.